گفت هر مردي که باشد بدگمان
نشنود او راست را با صـد نشان

سوءظن گناه بزرگي است که خداوند در قرآن کريم مومنان را به اجتناب از آن فرمان داده است. بدگماني ريشه بسياري از کشمکش ها در ميان آدميان است. چه بسيار خيالات باطل و گمان هاي بي پايه که موجب فروپاشي خانواده ها شده و فراتر از آن، جنگ هاي فراواني را برافروخته است.
مولانا در اين بيت مي گويد: انسانِ بدگمان با سوءظن به رفتار و گفتار ديگران مي نگرد و راي و سخن همه را ناصواب مي داند و اساساً گوش شنوايي براي شنيدن سخن راست ندارد. اقامه کردن دليل و برهان براي چنين فردي نه تنها باعث تقويت باور او نمي شود، بلکه باعث تشديد اوهام و خيالات در وجود او مي گردد. سوءظن از مظاهر ناهنجاري هاي رواني است و همينکه آدمي مغلوب خيالات و اوهام خود بشود، قوه استدلال را از دست مي دهد و از جاده اعتدال خارج مي شود.

هر دروني که خـيـال انديش شد
چون دليل آري خيالش بيش شد

هزار قانون زندگي (برگرفته از مثنوي معنوي)، محمود قنبري و همكاران، قانون 436