ويژگي‌هاي فضاي مجازي چه ويژگي‌هايي دارد. اين ويژگي‌ها براي بشر مخرب است يا سازنده؟
پاسخ: اينترنت شمشيري دو لبه است؛ هم نيش دارد و هم نوش. ما بايد از نوش‌ها و سودها و فرصت‌هاي آن حداكثر استفاده را براي ارتقا بهداشت جسمي، رواني و معنوي بكنيم. خيلي ها نگاهي ابتدايي به فضاي مجازي مي کنند، در حالي كه اين فضا آن‌قدر بزرگ است که به گفته برخي از انديشمندان در وضعيت دو دنيايي هستيم؛ با کمي مسامحه، متناظر با هر چيز در دنياي واقعي مانند کتاب خانه، کتاب فروشي، نمايش گاه، دانش گاه، گردش گري، بانک، پليس، مجرم و متخلف و ولگرد، همان چيز هم در فضاي مجازي نيز وجود دارد.

عمده ترين ويژگي هاي فضاي مجازي عبارتند از:
1- نامتعادل‌سازي حواس پنجگانه: نسبت به ارتباط چهره به چهره کمتر از حواس مختلف در روابط انساني استفاده مي کنيم.

2- دگرگون سازي ادراک: فعال تر شدن قوه تخيل و روياگونه کردن فضاي ارتباطي به خاطر ابهام در هويت افراد و… .

3- فضايي نامحدود: فشرده سازي زمان و مکان و حذف فاصله ها و مرزهاي جغرافيايي، سياسي و فرهنگي.

4- آزادي بيان: براي نشر يک مقاله، کتاب يا مجله محدوديت هاي زماني، مجوزي، نظارتي و مالي داريم، ولي با وبلاگ، سايت، تلگرام و اينستاگرام شخصي اغلب اين محدوديت ها رفع مي شود.

5- انعطاف هويتي: هويت هاي تخيلي يا آرماني، پنهان‌سازي هويت، قابليت گمنامي و ناشناس ماندن کاربران اينترنت. افراد مي توانند نقش بازي کنند و به نوعي هنرپيشه شوند. فيلم بازي کنند و خودشان شخصيت اول را بازي کند. زن در نقش مرد، پسر در نقش دختر، دزد در نقش عارف و… .

6- کاهش مسؤليت اجتماعي: اين ويژگي بيشتر متأثر از انعطاف‌پذير بودن هويت است.

7- برابرسازي پايگاه اجتماعي:ايجاد و گسترش دمکراسي شبکه يا مساوات شبکه و کم شدن تبعيض نژادي و مليتي و ديني.

8- قابليت هاي مشابه ذهن: فضاي مجازي، فضاي ديجيتال در برابر فضاي آنالوگ است.
فضاي مجازي در واقع ادامة فضاي ذهن است و همان قابليت‌هايي که ذهن دارد در فضاي مجازي نيز وجود دارد، ذهن محدود به مکان نيست و خيلي سريع پرواز مي‌کند و از يک نقطه به نقطه ديگر حرکت مي‌نمايد و از قدرت تغيير بسيار بالايي برخوردار است، همچنين ذهن از جنس نرم است و منعطف مي‌باشد و بر خلاف فضاي فيزيکي و فضاي سخت که مثلا نمي‌توان يک صندلي را به راحتي تبديل به يک ميز کرد ولي در ذهن مي‌توان اين کار را انجام داد و در آن واحد 500 ميز با هم به وجود آورد.
9- توليد، توزيع و مصرف اعجاب‌انگيز: در فضاي مجازي هر توليد و توزيع و مصرف به مثابه بي نهايت توليد و توزيع و مصرف است. گزيده اي از همين كتاب را براي مركزي نوشته ام بيش از يك سال است كه ارزيابي شده ولي هنوز به دست ويراستار نرسيده است. در حالي كه اين كتاب كه در حال مطالعه ان هستيد جلد اولش ظرف مدت كمتر از سه ماه با احتساب ايام تعطيلات نوروز، نزديك 25 هزار بازديد كننده داشته و دو مسابقه از آن در فضاي مجازي برگزارشده است.

10- حوزة خصوصي بيشتر: در کل «حوزه خصوصي» در فضاي مجازي بالاتر از حوزه خصوصي فضاي واقعي است.

11- ابزاري چند رسانه اي: اينترنت ابزار ارتباطي چندرسانه اي (ملتي مديا) است يعني هم زمان مي‌توان ارتباط ديداري، شنيداري، نوشتاري و گفتاري داشت. ويژگي هاي رسانه هاي سرد و گرم را با هم در اين فضا مي‌توانيم ببينيم. البته اينترنت رسانة بسيار گرمي است، يعني قدرت ايجاد کنش‌هاي رفتار اجتماعي زيادي بر افراد دارد؛ خيلي راحت با تبليغات و شرطي‌سازي مي‌توان باورها، ارزش‌ها و ايده‌هايي را به کاربران القا كرد.

برخي از ويژگي هاي ديگر فضاي مجازي عبارتند از:
قدرت زياد در برانگيختن حس کنجکاوي به دليل بداعت و تازگي و تنوع،
قدرت سرگرم کنندگي اعجاب‌انگيز براي همه سنين و جنسيت ها،
منبع غني براي تحقيق و پژوهش علمي و ديني،
انعطاف و قابليت دسترسي در هر زمان،
سرعت انتقال ايده ها و اطلاعات،
سخت بودن ايجاد امنيت.

صد هزاران دام و دانه، ج1، ص 6-12، کانال زندگي آرام