فاطمه بنت اسد بن هاشم بن عبدمناف,(1) اولین زن هاشمی بود که هاشمی به دنیا آورد.(2) بیشترین دوران عمرش را در جاهلیت و در مکه سپری کرد.(3) در بیشتر منابع به سبقت او در اسلام و هجرت اشاره شده است.(4)
در روایتی از امام صادق(علیه السلام) نقل شده که فرمودند: “اولین زنی که با پای برهنه از مکه به مدینه هجرت کرد, فاطمه بنت أسد بود. زمانی که آیه «یا ایها النبی اذا جائک المؤمنات یبایعونک…» نازل شد, پیامبر اکرم زنان را به بیعت فرا خواند, و فاطمه بنت أسد اولین زنی بود که با رسول­ خدا(صلی الله علیه وآله) بیعت کرد.”(5) همچنین او را در شمار یازده زنی نام برده اند که بعد از جریان جنگ احد در میدان نبرد حاضر شدند.(6)
1. ابن سعد، طبقات الکبری, ج 8, ص 222.
2. ذهبی، سیر اعلام النبلاﺀ، ج 2، ص 118؛ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج 41, ص 9.
3. زرکلی، الاعلام، ج 5، ص 130.
4. ابن سعد، طبقات الکبری، ج 8 ، ص 222؛ ابن حجر عسقلانی، إلاصابه، ج 8 ، ص 268 .
5. یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلام، ج 2، ص 435 _ 434.
6. همان.