قال الباقر(ع): «إيّاکَ و الکَسَلَ و الضَّجَرَ فإنّهُمَا مِفتَاحُ کلِّ شَرٍّ، مَن کَسِلَ لَم يُؤَدِ حقّاً؛
از تنبلي و کم حوصلگي بپرهيز که آن دو کليد هر شرّي هستند؛ آدم تنبل هيچ حقّي را ادا نمي کند.»[1]

يکي از مباحثي که در روايات بر آن تأکيد شده لزوم داشتن حوصله و اجتناب از تنبلي و کم‌حوصلگي در کارها است. کم‌حوصلگي و کم‌صبري مانع از رسيدن انسان به موفقيت مي‌شود، اين ويژگي، باعث مي‌شود که انسان يک کار را که متناسب با استعداد او است بر آن مداومت نداشته باشد، در نتيجه همه کارها را ناتمام مي‌گذارد و دائم از اين شاخه به آن شاخه مي‌پرد و از اين کار به آن کار رو مي‌آورد.[2]

معمولاً انسانهاي تنبل و کم‌حوصله و کم‌صبر به‌دليل اين‌که حوصله انجام کار را تا پايان ندارند و مي‌خواهند زودتر به نتيجه دست يابند، هيچ کاري را به درستي انجام نداده و کارها را به‌صورت ناقص انجام مي‌دهند، آنها از اين نکته غافل هستند که اگر کمي در کارهاي خود حوصله به خرج دهند و از تنبلي دوري کنند بالاخره به نتيجه دلخواه خود دست پيدا خواهند کرد.

1.تحف العقول، ترجمه احمد جنّتي، ص656
2. مطهري، مرتضي؛ حکمتها و اندرزها، ص212.